Vervagende herinneringen
Vervagende herinneringen: Fading Hearts
Dementie zorgt voor vervagende herinneringen. Herinneringen die kleiner worden, veranderen en soms zelfs helemaal verdwijnen. Tegelijkertijd worden deze herinneringen steeds belangrijker. Hoe meer de dementie bij mijn oma het hier en nu weghaalt, hoe meer ik de drang voel om aan die herinneringen vast te houden. Ik heb mijn oma op een andere manier leren kennen. Door haar verhalen uit eerdere levensfasen, waarin ik zelf nog niet eens bestond.
Herinneringen aan vroeger
Herinneringen aan vroeger waren eerst nooit zo op de voorgrond. Haar vader heb ik bijvoorbeeld nooit gekend. Maar nu deelt ze vaak verhalen over hem, waardoor het voelt alsof ik hem ook ken. Soms haalt oma de tijdlijnen door elkaar. Ze verwart mij met mijn moeder, en denkt dat haar vader mijn opa is. De verhalen over mijn eigen opa hoor ik nog maar weinig. Hoe meer de herinneringen vervagen, hoe meer wij als familie proberen oma te helpen om haar eigen gewoonten voort te zetten. Bijvoorbeeld door het kopen van cadeautjes voor anderen, iets wat ze altijd zelf deed en wat haar nu niet meer lukt.
Verjaardagscadeau
“Wat wil je voor je verjaardag Noes?” Naarmate ik ouder word, vind ik deze vraag steeds lastiger te beantwoorden. Mijn moeder stelde deze vraag namens mijn oma. Hoewel ik geen concreet cadeau in gedachten had, antwoordde ik dat ik graag iets tastbaars of blijvends zou willen. Een herinnering, een foto, iets wat me aan haar zou doen denken als ze er straks niet meer is. Deze vraag was al maanden voor mijn verjaardag gesteld, dus ik was het weer vergeten.
Rond mijn verhuizing in april 2024 vroeg mijn moeder of ik twee kleuren wilde uitzoeken die bij mijn nieuwe huis zouden passen. Samen bekeken we bolletjes wol op een website. Ik koppelde dit helemaal niet aan mijn eerdere wens. Pas op mijn verjaardag werd duidelijk dat mijn moeder en oma al maanden bezig waren met een plannetje voor een bijzonder cadeau.
Het Haakpatroon: Fading Hearts
In Engeland maakte Anneke den Outer een haakpatroon, nadat haar moeder de diagnose dementie kreeg. De opbrengst van de verkoop van het haakpatroon ging naar het Engelse Alzheimerfonds. Deze actie werd ook in Nederland opgezet via Wolplein, waarbij de opbrengst van het haakpatroon gedoneerd wordt aan het Nederlandse Alzheimerfonds.
Mijn moeder vond dit patroon en besloot dat het een perfect cadeau was, passend bij mijn wens om iets tastbaars en betekenisvols te ontvangen. En ze had gelijk. Dementie laat oma langzaam vervagen, en dat is precies wat dit haakpatroon weerspiegelt: de ‘fading hearts’.
De pijn van vervagende herinneringen
Dat vervagen, dat doet pijn. Als oma mij als haar dochter ziet in plaats van als haar kleindochter, raakt dat me. Het lijkt alsof het afdoet aan onze bijzondere band, maar eigenlijk is het een compliment. Ze voelt warmte, liefde en geborgenheid bij mij, en of ik nu haar dochter of haar kleindochter ben, dat maakt voor haar gevoel niet uit.
Toch blijft het moeilijk om te gaan met de negatieve emoties die opkomen wanneer ze mij niet herkent voor wie ik ben. Deze emoties wil ik niet laten doordringen tot oma, omdat ze er gevoelig voor is geworden. Hoe ik me voel, gaat over op haar; als ik vrolijk ben, wordt zij dat ook. Maar als ik verdrietig ben, voelt ze dat ook feilloos aan.
Verjaardag met een betekenisvol cadeau
Op mijn verjaardag (juli 2024) kreeg ik ’s ochtends een sms van oma: “Van harte gefeliciteerd, knuffel van je ouwe oma.” De laatste keer dat ze mij sms’te, was in oktober 2022, toen ze me een fijne vakantie wenste, terwijl ik niet eens op vakantie ging. Sms’en is voor oma een moeilijke taak geworden, dus of ze dit berichtje nu zelf schreef of om hulp vroeg, het raakte me. Het kwam op de goede dag, op mijn verjaardag.
’s Avonds gingen we met mijn ouders en oma uit eten. Onderweg in de auto vroeg oma meerdere keren naar mijn zusje, ze dacht dat zij jarig was. Ook dat raakt me, de dementie blijft zo onvoorspelbaar. In het restaurant gaf mijn moeder oma het cadeau om het zelf te overhandigen. Oma was even in de war want mijn zusje was er nog niet. Toen ik het cadeau opende zag ik de herkenning terugkomen in haar ogen. Ze herinnerde zich de deken en de wol die ze samen met mijn moeder had gekocht.
Liefde en vervagende harten
Dementie brengt veel moeilijke momenten met zich mee, maar gelukkig zijn er ook mooie momenten. Vooral de humor die tussen oma en mij gebleven is, maakt het allemaal wat lichter. Ondanks dat veel vervaagt, blijft de liefde tussen ons sterk. Mensen met dementie voelen zich het fijnst bij de mensen die ze emotioneel kennen. De liefde vervaagt niet, en dat is precies waar het haakpatroon ‘Fading Hearts’ voor staat: liefde en herinneringen die blijven, zelfs als veel vervaagt.
Oma en mijn moeder kozen samen de wol uit en vroegen Elsje Haringman om de deken te haken. Het resultaat is prachtig, en het is een tastbare herinnering aan oma, die niet zal vervagen en me nog lang zal bijblijven.
Blog Oma vanNoes
Wat leuk dat je mijn blog gevonden hebt! Ik ben met dit blog gestart om meer bewustzijn rondom het leven met dementie te creëren. Voor mijn oma is het belangrijk om haar zelfstandigheid en regie te kunnen behouden. Sinds oma in het verpleeghuis woont lijkt dit een grotere uitdaging te zijn geworden. Voor oma zelf, maar ook voor ons als betrokken familie.
In mijn blogs ga ik in op gebeurtenissen, de bijhorende emoties maar ook wet- en regelgeving. Want hoe is de dementiezorg nu eigenlijk geregeld in Nederland? En waarom doen wij met elkaar wat wij doen? Wil je meer over mij te weten komen? Op deze pagina stel ik mijzelf voor. Meer over mijn redenen om te schrijven en over mijn oma zelf vindt je hier.
Geef een reactie