Oma Inhuizen

Inhuizen, raar woord

Het heet altijd verhuizen als je naar een nieuwe woning gaat. Maar nu gaan we oma ineens inhuizen. Dat inhuizen heeft een paar maanden later wel een andere betekenis gekregen… Inhuizen is dat je in een systeem moet gaan passen: jij als persoon bent nieuw in het verpleeghuis. Je verhuist niet naar jouw eigen nieuwe woonomgeving, want je mag nog geen spijker in de muur slaan. Dat heb ik (eigenwijs als ik ben) natuurlijk wel gedaan, maar dat is een ander verhaal. 

Je verhuist naar een woongemeenschap en de vraag voor mij is nu: is deze plek van de bewoners of van het personeel? Wie bepaalt daar eigenlijk? Goed voor iedereen om eens bij stil te staan. 

Inhuizen is ook een gesprek voeren op de eerste dag met jouw verantwoordelijke zorgmedewerker om ‘je te leren kennen’. Het gaat niet perse over jou als persoon, maar over hoe ziek je bent. Om ‘te leren kennen’ waar je precies hulp, begeleiding of zorg bij nodig hebt. En dat bedoel ik niet verkeerd, het is ontzettend belangrijk. Oma verhuist tenslotte niet voor niks naar het verpleeghuis. 

Inhuizen is loslaten

Er zijn vele vormen van respijtzorg: een vorm van zorg om mantelzorgers te ondersteunen en de volhoudtijd te verlengen. Als kleindochter ben ik al betrokken bij mijn oma en als mantelzorger helemaal. Maar inhuizen is ook loslaten, we hebben hard gewerkt om het thuis nog te laten lukken en dat gaan ze nu overnemen. En met ‘ze’ bedoel ik dan de zorgmedewerkers van de afdeling waar oma gaat wonen. En met ‘we’ bedoel ik de begeleiders, de dagbesteding, de mantelzorgers maar vooral ook oma.

Tjeetje, wat heeft oma hard gewerkt om de dagelijkse dingen op een dag voor elkaar te krijgen. Om zich ‘s ochtends aan te kleden, haar medicijnen in te nemen, niet te vergeten om te eten. Weten welke dag het is, vergeten dat ze daar een speciale klok voor heeft. Oma ging elke ochtend uit bed eerst trouw naar de brievenbus, want op de krant staat de dag met de datum. “Maar oma, hoe weet je dan dat het zondag is?” vroeg ik haar eens. Ik kreeg een gevat antwoord; “dan is er geen krant natuurlijk”. 

En oma vergat vaak te douchen. “Ach donderdag ga ik toch zwemmen”, zei ze dan, om vervolgens haar conditioner mee te nemen in plaats van de shampoo om haar haren mee te wassen. 

De kledingkast werd een chaos, vies en schoon ging allemaal door elkaar heen. Ze kwam elke keer weer op hetzelfde setje uit. En dan zei ik op dag 5 toch maar tegen haar: “Oma je hebt dit al een paar dagen aan, het ruikt niet zo fris meer”. Van mij kon ze het hebben, op mijn moeder kon ze echt kwaad worden bij het benoemen van situaties van gelijke strekking. Hoe vaak we geen nieuwe onderbroeken hebben gekocht, die verdwenen altijd spoorloos. En hoeveel onderbroeken we wel niet gevonden hebben bij het (op)ruimen van het appartement na haar inhuizing. 

De zilveren ketting die ze nieuw gekocht had is nooit meer boven water gekomen. Maar toen daarna ook de portemonnee verdween grapte ik vaak “ik weet waar die is!” “Waar dan?” vroeg oma dan verbaasd, “naast je zilveren ketting” zei ik dan met een grijns. Na een kleine uiting van protest moest oma dan eigenlijk ook wel lachen. “Vind je het erg oma, dat je zoveel vergeet?” vroeg ik haar regelmatig, “ja Toosje, wat moet ik daar nou op zeggen” zei ze dan vaak. Oma is geen klager, gewoon doorgaan zonder zeuren is een motto dat bij haar past. 

Wat ook niet goed ging was het eten. Naast dat de trek afneemt bij het ouder worden en zeker bij mensen met Alzheimer, vergat oma ook te eten. Bijna drie jaar lang heb ik 1x in de week samen met haar gekookt. Soms kwam ik door werk of school wat later dan ze gewend was bij haar binnen en dan was oma alvast begonnen. Stonden de aardappelen en rijst op de inductieplaat al te koken, maar de groente en het vlees waren dan spoorloos verdwenen. Ze wilde graag voor mij zorgen en dat haar dit niet meer lukte vond ze vreselijk om mee geconfronteerd te worden.

Oma is zorgzaam, altijd al geweest

Oma kwam vroeger bij ons in huis als m’n ouders een weekje op wintersport gingen. En ze kwam ook vaak logeren, en ik bij haar. We werden niet speciaal verwend maar kregen wel veel aandacht van haar. Samen spelletjes spelen, wandelen, winkelen, kanoën, slakken zoeken, schilderen, tekenen, zwemmen of schaatsen. Ik heb een hippe oma. Mijn oma ging op haar 65e parachute springen. Want dat is leuk. Ze heeft het zelfs nog een keer gedaan omdat ze het zo leuk vond. Ik denk niet dat ze in het verpleeghuis weten dat oma parachute heeft gesprongen, of dat ze zo vaak bij ons kwam logeren. 

Ze weten ook niet hoe opgelucht we waren toen op de dag van de verhuizing de portemonnee van oma te voorschijn kwam. Hij was goed verstopt, in het bed van opa, die in 2020 al is overleden. Oma heeft het toch bijna 3 jaar zelfstandig thuis gedaan, al die dagelijkse dingen om te leven en uiteindelijk te overleven. 

De aanleiding voor oma om te verhuizen naar het verpleeghuis is natuurlijk de dementie geweest. Qua gevoel was het voor mijn moeder en mijzelf onze vakantie, die in dezelfde periode viel en het besef wat daarmee ontstond. Namelijk dat het misschien toch wel tijd was dat oma ging verhuizen. Oma gaf al een hele tijd aan dat het zo stilletjes was, haar façade werd groter en groter en ze viel af en werd inactiever, wij konden het antwoord daarop niet meer zijn. Het idee van 24uur nabijheid voor haar heeft de knoop doen doorhakken. Het was tijd voor oma om weer te gaan leven in plaats van de dagen te overleven. 

Inhuizen dus. Wat een rotdag voor ons allemaal was dat.

Wat leuk dat je mijn blog gevonden hebt! Ik ben met dit blog gestart om meer bewustzijn rondom het leven met dementie te creëren. Voor mijn oma is het belangrijk om haar zelfstandigheid en regie te kunnen behouden. Sinds oma in het verpleeghuis woont lijkt dit een grotere uitdaging te zijn geworden. Voor oma zelf, maar ook voor ons als betrokken familie. In mijn blogs ga ik in op gebeurtenissen, de bijhorende emoties maar ook wet- en regelgeving. Want hoe is de dementiezorg nu eigenlijk geregeld in Nederland? En waarom doen wij met elkaar wat wij doen? Wil je meer over mij te weten komen? Op deze pagina stel ik mijzelf voor. Meer over mijn redenen om te schrijven en over mijn oma zelf vindt je hier.